MIG (Metal Inert Gas) kaynağı ve TIG (Tungsten Inert Gas) kaynağı,
gazaltı kaynak proseslerinin iki farklı türüdür. Her ikisi de koruyucu
bir gaz atmosferinde gerçekleşir ve böylece kaynak bölgesinin oksijen ve
diğer atmosferik gazlarla etkileşmesini önlerler. Ancak, bu iki yöntem
arasında önemli farklar vardır.
1. Elektrot Tipi: MIG kaynağında, elektrot aynı zamanda kaynak teli
olarak da işlev görür ve dolayısıyla sürekli bir tel beslemesi vardır.
Bu tel, kaynak bölgesinde eriyerek metalin birleştirilmesine yardımcı
olur. TIG kaynağında ise, tungsten elektrot kullanılır ve bu elektrot
erimez. Bunun yerine, elektrot arkı oluşturmak için kullanılır ve kaynak
bölgesini ısıtır. Eğer doldurma malzemesine ihtiyaç duyulursa, bu ayrı
bir tel ile elle eklenir.
2. Kullanılan Gazlar: MIG kaynağında genellikle argon, CO2 veya
argon-CO2 karışımları kullanılır. TIG kaynağında ise genellikle argon
kullanılır.
3. Uygulama Alanları: MIG kaynağı, genellikle daha kalın malzemelerde ve
üretim ortamlarında kullanılır, çünkü hızlı ve verimlidir. TIG kaynağı
daha hassas ve temiz bir kaynak sağlar, bu nedenle daha ince
malzemelerde ve daha hassas uygulamalarda (örneğin, havacılık veya
otomotiv endüstrisi) kullanılır.
4. Beceri Gerekliliği: MIG kaynağı genellikle öğrenmesi daha kolaydır,
çünkü operatörün sadece doğru hızda ve doğru açıda hareket etmesi
gerekir. TIG kaynağı daha fazla beceri ve deneyim gerektirir, çünkü
operatörün hem elektrodu kontrol etmesi hem de doldurma teli eklemesi
gerekmektedir.
5. Kaynak Kalitesi: TIG kaynağı genellikle daha temiz ve daha yüksek
kaliteli bir kaynak oluşturur. MIG kaynağı ise hızlıdır, ancak spatter
(sıçrayan erimiş metal parçacıkları) oluşabilir ve daha kalın bir kaynak
dikişi oluşturabilir.
6. Kaynak Pozisyonları: MIG kaynağı genellikle düz, yatay ve dikey
pozisyonlarda gerçekleştirilebilir. TIG kaynağı daha zorlu bir süreç
olduğu için genellikle düz veya yatay pozisyonlarda uygulanır.
7. Malzeme Uyumluluğu: MIG kaynağı genellikle çelik, paslanmaz çelik,
alüminyum ve diğer metallerle kullanılırken, TIG kaynağı daha çok
paslanmaz çelik, alüminyum, magnezyum, titanyum, cobalt, nikel
alaşımları ve bakır alaşımları gibi hassas metallerle uygulanır.
8. İşlem Hızı: MIG kaynağı, bir elektrot ve dolgu materyali olan sürekli
bir tel kullanıldığından, genellikle daha hızlı bir işlem sunar. TIG
kaynağı ise daha yavaş bir süreçtir çünkü operatörün kaynak arkını el
ile yönetmesi ve gerekirse dolgu materyalini eklemesi gerekir.
9. Kaynak Görünümü: TIG kaynağı genellikle daha estetik bir kaynak
dikişi oluşturur. Daha düzgün ve temiz bir dikiş sağlar. MIG kaynağı ise
genellikle daha düzensiz bir dikiş oluşturabilir, ancak bu genellikle
estetik öneme sahip olmayan uygulamalarda sorun teşkil etmez.
10. Ekipman Karmaşıklığı: TIG kaynak ekipmanı genellikle MIG kaynak
ekipmanına göre daha karmaşıktır. TIG, yüksek frekanslı başlatma, gaz
lensleri, farklı boyutlarda ve şekillerdeki tungsten elektrotlar ve
dolgu telleri gibi daha fazla bileşen içerir. MIG, torc, topraklama
kelepçesi, gaz besleme ünitesi ve tel besleme mekanizması gibi daha az
bileşen içerir.
11. Kalite Kontrol ve Muayene: TIG kaynağı, MIG kaynağına kıyasla
genellikle daha iyi x-ışını kalitesi sağlar. Bu nedenle, x-ışını
muayenesi gerektiren uygulamalarda tercih edilebilir. Öte yandan, MIG
kaynağının daha hızlı ve verimli olması nedeniyle, yoğun üretim
gerektiren durumlarda daha uygun bir seçenek olabilir.
12. Mekanik Özellikler: TIG kaynağı genellikle daha yüksek darbe
dayanımına sahip kaynaklar oluşturur. Bu nedenle, yüksek sıcaklık veya
basınç koşullarında çalışan parçalar için daha uygun bir seçenek
olabilir. MIG kaynağı daha hızlı olmasına rağmen, oluşabilecek
sıçramalar ve düşük darbe dayanımı, bazı uygulamalarda TIG kaynağının
daha uygun olmasını sağlar.
13. Yüzey Hazırlığı: TIG kaynağı, MIG kaynağına göre daha temiz bir
yüzey gerektirir. TIG kaynağına başlamadan önce, metal yüzeylerin yağ,
kir, oksidasyon ve diğer kontaminantlardan tamamen arındırılması
gerekir.
14. İş Güvenliği: Hem MIG hem de TIG kaynağı, yüksek sıcaklık ve
elektrik akımı kullanımı nedeniyle belirli güvenlik riskleri taşır.
Ancak, MIG kaynağı sırasında oluşan sıçramalar, göz ve cilt
yaralanmalarına neden olabilir. Bu nedenle, MIG kaynağı sırasında uygun
koruyucu ekipmanın kullanılması özellikle önemlidir.
15. Maliyet: Genellikle, TIG kaynak ekipmanı ve tüketim malzemeleri MIG
kaynak malzemelerinden daha maliyetlidir. Ayrıca, TIG kaynağı daha yavaş
bir süreç olduğu için, işçilik maliyetleri de daha yüksek olabilir.
Yine de, her iki yöntem de belirli durumlarda avantajlar sunar ve hangi
yöntemin seçileceği genellikle işin gereksinimlerine ve kaynakçının
deneyimine bağlıdır.
